بنظر مي رسدکه يک اختلال در سيستم عصبي که باعث عدم عملکرد صحيح مغز مي شود در ايجاد اين بيماري مؤثر مي باشد. تعداد کودکان مبتلا به اوتيسم در حال رشد است. هرچند درمان و شفاي کاملي براي درمان اوتيسم وجود ندارد، اما درمان جدي و بموقع اوتيسم تغييرات بزرگي در زندگي کودکان مبتلا به بيماري ايجاد مي کند.
اوتيسم معمولا در دوران شيرخوارگي يا چند ماه و چندسال اول زندگي بوجود مي آيد و با طي شدن مراحل رشد، اين بيماري نيز به تدريج يا ناگهاني رشد مي کند و باعث متوقف شدن رشد عاطفي و اجتماعي کودک مي شود.
كودكان و بزرگسالان مبتلا به اوتيسم در ارتباطات كلامي و غير كلامي ، تعاملات اجتماعي و فعاليت هاي مربوط به بازي، مشكل دارند. اين اختلال ارتباط با ديگران و دنياي خارج را براي آنان دشوار مي سازد . در بعضي موارد رفتارهاي خود آزارانه و پرخاشگري نيز ديده مي شود. در اين افراد حركات تكراري دست زدن ، پريدن پاسخ هاي غير معمول به افراد ، دلبستگي به اشيا و يا مقاومت در مقابل تغيير نيز ديده مي شود و ممكن است در حواس پنجگانه ( بينايي ، شنوايي ، لامسه ، بويايي و چشايي ) نيز حساسيت هاي غير معمول نشان دهند. هسته مركزي اختلال در اوتيسم ، اختلال در ارتباط است.
۵۰ درصد از كودكان اوتيستيك قادر نيستند از زبان به عنوان وسيله اصلي برقراري ارتباط با سايرين استفاده نمايند. عدم به كار بردن ضمير «من» از ويژگي هاي كلامي اين كودكان است. از مسائل ديگر تكلمي، تكرار كلمات و جملات اطرافيان است.
اختلال اوتيستيك
ارتباط ، تعامل اجتماعي و بازي تخيلي به طور مشخص آسيب ديده است. علائق ، فعاليت ها و رفتارهاي تكراري ديده مي شود . اختلال در سه سال اول زندگي شروع مي شود.اختلال آسپرگر : با آسيب در تعاملات اجتماعي و وجود فعاليت ها و علائق محدود مشخص مي گردد . علائم باليني كلي كه نشان دهنده تأخير در زبان باشد وجود ندارد يعني در حقيقت مبتلايان مشكلات تكلمي كمتري دارند. هوش طبيعي و يا بالاتر از طبيعي است.
اختلال رت
اختلال پيش رونده اي است كه فقط در دختران ديده مي شود. ابتدا مراحل رشد طبيعي است ولي بعد مهارت هاي به دست آمده قبلي و استفاده هدف دار از دست ها را از دست مي دهند و به جاي آن حركات تكرار شونده دست ايجاد مي شود كه بين سنين۱-۴ سالگي شروع مي شود.اختلال فرو پاشنده دوران كودكي : رشد حداقل در دو سال اول زندگي طبيعي است . از دست دادن جدي مهارت هايي كه قبلاً داشته است مشاهده مي شود.
علت اوتيسم چيست؟
اوتيسم يك ناتواني طولاني مدت است كه منجر به اختلال عملكرد عصبي – رواني در فرد مي شود. گر چه به نظر مي رسد كه اوتيسم عارضه نادري است اما اطلاعات اخير گوياي آن است كه شيوع اوتيسم حتي تا۲۰ مورد در هر۱۰۰۰۰ تولد زنده مي رسد. اوتيسم در پسران۳ - ۴ برابر بيشتر از دختران ديده مي شود. اگر چه علت اصلي آن كاملاً شناخته شده نيست، اما در سال هاي اخير تحقيقات و مطالعات بسياري در اين زمينه صورت گرفته است.تحقيقات تأكيد زيادي بر منشاء زيست شناختي و عصب شناختي در مغز دارد . در بسياري از خانواده ها سابقه اوتيسم و يا اختلالات مربوط به آن وجود داشته است كه ريشه ژنتيك را مطرح مي كند اگر چه تا به حال ژن خاصي كه مربوط به اوتيسم باشد شناخته نشده است . پژوهشگران در مورد نقش ژنتيك در علت شناسي اوتيسم اختلاف نظر دارند و عده اي از آنها تركيب چندين ژن را به عنوان علت اختلال مطرح مي كنند . چندين نظريه درباره اوتيسم مطرح شده كه هيچيك به طور دقيق اثبات نشده است.
اوتيسم يك بيماري رواني نيست
كودكان مبتلا به اوتيسم كودكان سركشي نيستند كه خود رفتارهايشان را انتخاب كرده باشند. اوتيسم به دليل داشتن والدين بد ايجاد نمي گردد، به علاوه هيچ عامل روان شناختي خاصي در خصوص تأخير رشد كودك شناخته نشده است.
سه علامت مهم تشخيص بيماري اوتيسم
روانپزشک و استاد دانشگاه علوم پزشکي ايران با اشاره به سه علامت مهم و هشدار اوتيسم در کودکان، افزود:مشاهده هرگونه اختلال در کلام و فن بيان، دير به حرف افتادن کودک، گوشه گيري و کم حرفي غير معمول و علاقه زياد به هر چيزي که ميچرخد مثل عقربه هاي ساعت و نظاير آن مهمترين و اصلي ترين علايم هشدار اختلال در فرآيند رشد مغز يا اوتيسم است. به گفته وي، در صورت تشخيص به موقع در همان مراحل اوليه قابل کنترل و درمان است.
اوتيسم در کودکان
مهمترين مشخصه کودک اوتيسمي نحوه برخورد او با اسب بازي هايش است
اين روانپزشک با بيان اينکه در اغلب موارد اوتيسم بين ۳ الي ۴ سالگي با ظهور بيشتر علايم مشخص مي شود، تاکيد کرد:مهمترين چراغ قرمز بروز اين عارضه، نحوه برخورد غير معمول کودک خردسال با اسباب بازي هايش است.
وي گفت:کودک اوتيسمي همانند ساير همسالانش با اسباب بازي هايش به معناي واقعي بازي نمي کند و فقط عاشق ايجاد نوعي حرکت چرخشي در آنها است؛ براي مثال وي مي تواند ساعت ها با لذتي خاص به جريان چرخش لباس در لباسشويي و چرخيدن عقربه هاي ساعت خيره شود و هر شيء را که به دستش مي رسد حتي عروسک هايش را هم مي چرخاند.
اين روانپزشک و استاد دانشگاه علوم پزشکي ايران تصريح کرد:مبتلايان به اوتيسم معمولا ديرتر از همسالانشان به حرف مي آيند به گونه اي که خردسال مبتلا به اين عارضه هيچگاه بر اساس قواعد دستور زبان فارسي جملات را کامل و صريح بيان نمي کنند.
وي افزود:کودک مبتلا به اوتيسم معمولا تنها در صورت نياز و اجبار آن هم خيلي محدود شروع به صحبت مي کند مثلا براي طلب آب يا خواسته اي مهم در غير اين صورت کودک اصلا تمايلي به حرف زدن ندارد و غالبا ساکت مي ماند.
استاد دانشگاه علوم پزشکي ايران با تاکيد بر اينکه والدين به داشتن کودکان زيادي آرام، کم حرف و کلا بي سر و صدا افتخار نکنند، افزود:به علت آگاهي ناکافي عموم جامعه، خيلي ها به اينکه کودک خردسالشان خيلي گوشه گير، کم حرف، کم تحرک و تودار است، افتخار مي کنند.
وي تاکيد کرد:در حالي که آرامش غير معمول کودک نسبت به محيط و واکنش هاي اطراف مي تواند از وجود اختلالي در روند رشد و تکامل مغزي خردسال خبر دهد، در بسياري از موارد نيز کودک مبتلا به اوتيسم حتي در همان يک الي ۲ سالگي هيچ واکنشي نسبت به رفتارهاي هيجاني والدين و اطرافيانش براي بازي با او نشان نمي دهد و کلا نسبت به محرک هاي محيطي اعم از شادي، غم و حتي شور و نشاط بي تفاوت است.
اين روانپزشک يادآور شد:امروزه اوتيسم به عنوان دستاورد کشورهاي در حال توسعه و توسعه يافته شيوع نسبتا بالايي دارد و بنابراين تشخيص به موقع بسيار حياتي است؛ زيرا در اين زمان و در همان مراحل اوليه با اعمال روشهايي همچون شناخت درماني، رفتار و گفتار درماني، کودک مبتلا به اوتيسم مي تواند با کنترل وضعيتش به مدرسه برود درس بخواند و در آينده فرد مفيدي براي جامعه شود.
وي يادآور شد:در صورت تشخيص دير هنگام و پيشرفت بيماري ديگر اميدي به کنترل و درمان آن نبوده و تنها راهکار فقط ايجاد شرايط مراقبتي تخصصي و قوي آن هم صرفا براي ادامه حيات فرد مبتلا است؛ زيرا يک مبتلا به اوتيسم حتي قادر به برقراري ارتباط با اجتماع نيست.
اين روانپزشک گفت:گرچه اوتيسم درمان قطعي ندارد اما مي توان با غربالگري به موقع آن را بخوبي کنترل و در مسير مناسب تري هدايت کرد بنابراين خانواده ها مي توانند با مراجعه به مراکز بهداشت شهرهايشان و بهره مندي از مشاوره هاي روانپزشکان، نورولوژيست ها و روانشناسان از بروز علايم حادتر جلوگيري کنند.
وي اظهار داشت:در تهران هم مرکز مغز و شناخت دانشگاه علوم پزشکي ايران يکي از مهمترين مراکز فعال براي غربالگري، تشخيص و کنترل و درمان اوتيسم آماده ارائه خدمات به عموم اقشار است.
وي معتقد است: بيماري اوتيسم دلايل و عوامل بسياري ممکن است داشته باشد که از مهمترين آنها عفونت هاي دوران بارداري است که موجب توقف رشد سلول هاي مغزي مي شود.
وي با بيان اينکه عمر بيماران مبتلا به اوتيسم بستگي به شدت بيماري‌شان دارد اما معمولا عمر آنها ۸۵ درصد عمر طبيعي آن جامعه است، خاطرنشان کرد: دلسوزي و توجه بيش از حد به اين دسته از بيماران هيچ تأثيري در روند بهبودي آنها ندارد بنابراين بهتر است براي کسب مهارت‌هاي اجتماعي اين بيماران تلاش کرده و به انجمن حمايت از بيماران اوتيسم مراجعه شود.
اين استاد دانشگاه در پايان اظهار داشت: عوامل محيطي در ايجاد اين بيماري نقشي ندارد و شوک هاي محيط اطراف موجب اين بيماري نمي شود. همچنين استرس در تشديد اين بيماري نقشي ندارد.
عصر توسعه: راضيه کماني